رک دیواری: معمولاً ابعاد کوچکتری دارد (معمولاً 6 تا 12 یونیت) و به دیوار نصب میشود. برای شبکههای کوچک، دفاتر و فضاهایی که محدودیت جا دارند، مناسب است. ظرفیت وزن کمتری دارد و مدیریت کابل در آن سادهتر است.
رک ایستاده: ابعاد بزرگتری دارد (معمولاً 18 تا 47 یونیت) و روی زمین قرار میگیرد. برای دیتاسنترها، اتاقهای سرور بزرگ و شبکههای وسیع با تجهیزات زیاد کاربرد دارد. ظرفیت وزن بالا، امکانات خنک کننده پیشرفته و مدیریت کابل جامعتری را فراهم میکند.
هنگام انتخاب رک سرور، به موارد زیر توجه کنید:
اندازه (ارتفاع، عرض، عمق): بر اساس تعداد و ابعاد تجهیزاتی که قرار است در آن قرار گیرد (مثلاً 42U، 600x1000 میلیمتر).
نوع رک: دیواری (برای فضاهای کوچک) یا ایستاده (برای دیتاسنترها و شبکههای بزرگ).
ظرفیت وزن: رک باید توانایی تحمل وزن کل تجهیزات را داشته باشد.
سیستم خنک کننده: طراحی رک برای جریان هوای مناسب یا امکان نصب فنها و سیستمهای خنک کننده.
امنیت: وجود دربهای قفلدار و پنلهای جانبی.
مدیریت کابل: امکانات داخلی برای سازماندهی کابلها.
لوازم جانبی: قابلیت نصب سینی، پاور ماژول، فن و … .
“یونیت” یا “U” یک واحد اندازهگیری استاندارد در رکهای سرور است که ارتفاع تجهیزات و فضای موجود در رک را نشان میدهد. هر یونیت معادل 1.75 اینچ (حدود 4.445 سانتیمتر) است. تجهیزات سرور و شبکه نیز بر اساس تعداد یونیتهایی که اشغال میکنند، مشخص میشوند (مثلاً سرور 1U، سوئیچ 2U).
رک سرور یک چارچوب فلزی استاندارد است که برای نگهداری و سازماندهی تجهیزات شبکه و سرورها طراحی شده است. استفاده از رکها به دلایل زیر اهمیت دارد:
سازماندهی: مرتب کردن و مدیریت کابلها و تجهیزات.
حفاظت فیزیکی: محافظت از سرورها و تجهیزات در برابر ضربه، گرد و غبار و دسترسی غیرمجاز.
مدیریت حرارت: فراهم کردن فضای مناسب برای جریان هوا و سیستمهای خنک کننده.
بهرهوری فضا: استفاده بهینه از فضای اتاق سرور یا دیتاسنتر.
امنیت: امکان نصب دربهای قفلدار برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز.
رعایت استانداردها (مانند IEC، EN، و استانداردهای ملی) در ساخت تابلو برق برای تضمین ایمنی پرسنل، حفاظت از تجهیزات، قابلیت اطمینان سیستم و طول عمر تابلو ضروری است. این استانداردها شامل طراحی، مواد اولیه، فرآیند ساخت، آزمایشات و نصب میشوند.
برای انتخاب تابلو برق، باید به موارد زیر توجه کرد:
نوع و میزان ولتاژ و جریان مورد نیاز: تعیین کننده قدرت و ظرفیت تابلو.
محیط نصب: تابلو برای محیطهای داخلی، بیرونی، مرطوب یا پرگرد و غبار متفاوت است (درجه حفاظت IP).
عملکرد مورد نیاز: آیا صرفاً توزیع برق است یا نیاز به کنترل پیچیده و اتوماسیون دارد؟
استانداردهای ایمنی و کیفیت: رعایت استانداردهای ملی و بینالمللی.
فضای موجود: ابعاد و اندازه تابلو.
بودجه: هزینههای ساخت، نصب و نگهداری.
تابلوهای برق به دستههای مختلفی تقسیم میشوند، از جمله:
تابلوهای فشار ضعیف (LV): برای ولتاژهای کمتر از 1000 ولت، مانند تابلوهای اصلی ورودی ساختمان، تابلوهای توزیع و تابلوهای روشنایی.
تابلوهای فشار متوسط (MV): برای ولتاژهای بین 1 تا 36 کیلوولت، معمولاً در پستهای برق و کارخانجات بزرگ.
تابلوهای کنترل موتور (MCC): برای کنترل و حفاظت موتورهای الکتریکی.
تابلوهای تصحیح ضریب توان (خازنی): برای بهبود بهرهوری انرژی با کاهش توان راکتیو.
تابلوهای اتوماسیون (PLC): برای کنترل فرآیندهای صنعتی با استفاده از کنترلکنندههای منطقی قابل برنامهریزی.
تابلو برق محفظهای است که تجهیزات الکتریکی مختلف (مانند فیوزها، کلیدها، رلهها و کنتاکتورها) را در خود جای میدهد. وظیفه اصلی آن کنترل، حفاظت و توزیع انرژی الکتریکی در یک سیستم یا ساختمان است. تابلوهای برق ایمنی سیستم و اپراتورها را تضمین میکنند و امکان نظارت و مدیریت صحیح برق را فراهم میآورند.